فرصت های سرمایه گذاری در ایران

در ایران همانند سایر کشورهای دیگر شاخص ترین و مورد توجه ترین زمینه های سرمایه گذاری به صورت زیر است:

بانک ها و موسسات مالی و اعتباری

اوراق مشارکت

بازار ارز

بازار سکه و طلا

بازار مسکن

بورس اوراق بهادار

شما می‌توانید سرفصل مدنظر خود از فهرست محتوای این مقاله انتخاب کنید تا به قسمت مربوطه هدایت شوید:

ریسک به این معناست که چند درصد احتمال دارد که هدف نهایی در یک سرمایه گذاری انحراف داشته باشد و میزان این انحراف در چه محدوده ای است. مسلما کسی که مقدار مشخصی پول در بانک سرمایه گذاری می کند کاملا آگاه و مطمئن است که تا پایان سال مالی به یک مقدار مشخص سود دست پیدا می کند و به همین دلیل ریسک این سرمایه گذاری پایین است. در سایر بازارها به طور مثال بازار سکه و طلا سرمایه گذار هیچ گاه نمی تواند میزان سود دریافتی را به صورت قطعی بیان کند.

رابطه بین ریسک و بازدهی

ابتدا بهتر است به جمله ای از رابرت کیوساکی اشاره کنیم، او در کتابی به اسم پدر پولدار پدر فقیر می گوید: ” دلیل اینکه افراد فقیر همواره فقیر هستند این است که بازارهای کم ریسک را برای سرمایه گذاری انتخاب می کنند و حاضر نیستند که هیچ پولی را از دست بدهند. همواره بازارهای کم ریسک سود کمتری دارند در حالی که بیشتر ثروتمندان با از دست دادن پول به ثروت رسیده اند. انتخاب بازارهای پاستوریزه به دلیل نداشتن سود قابل توجه همواره مسیری هموار برای افراد محتاط است.

بازدهی ای که هر فرد از یک سرمایه گذاری توقع دارد با میزان ریسک پذیری اش رابطه مستقیم دارد:

سود بانکی دارای یک بازدهی تضمینی و بدون ریسک است

سود املاک و مستغلات همواره با یک ریسک نسبی همراه است

سود راه اندازی کسب و کار و شرکت های تازه وارد به بازار با یک ریسک خصوصا در ابتدای کار همراه است

سود سرمایه گذاری در بازار بورس نیز به همان اندازه که در جهت مثبت می تواند رضایت سهامداران را جلب کند این احتمال وجود دارد که در جهت عکس برای سرمایه گذاران ضررهایی را به همراه داشته باشد.

سهام بورس چیست؟

سهم یک واحد معرفی شده در بازار بورس است برای آن که یک شرکت در لیست بازار سرمایه قرار بگیرد. به تعداد مساوی مالکیت آن شرکت سهم گفته می شود. سرمایه گذاران با خریدن تعدادی سهام از آن شرکت صاحب درصدی از آن می شوند و به همین دلیل در سودها و ضررهای آن شرکت به همان نسبتی که سهامدار آن هستند شریک می شوند. بازار سرمایه و یا بازار بورس در واقع فضایی فراهم می کند که تمامی شرکت ها در آن جا گرد هم آمده اند و سرمایه گذاران در این بازار می توانند به خرید و فروش سهم های خود بپردازند. سهامدار باید دقت کند که در چه شرکتی و با چه تاریخچه و عملکردی سرمایه گذاری می کند چرا که به محض خرید هر تعداد سهم در روند سوددهی و یا زیان دهی شرکت سهیم خواهد بود.

مدیران و صاحبان شرکت های مختلف برای آن که ارزش محصولات، میزان سوددهی و رشد اقتصادی شرکتشان را افزایش دهند روش های متفاوتی را پیش می برند. از جمله این روش ها وارد شدن در بازار بورس و فرابورس است. در واقع شرکت با انتشار سهم های خود در بازار بورس و ایجاد بستری برای سرمایه گذاران خرد و کلان باعث می شود که هم سرمایه گذاران در این میان به سود مناسبی دست پیدا کنند و هم ارزش سهام و بازدهی شرکتشان افزایش می یابد. در واقع شرکت ها به هدف تامین مالی وارد بازار بورس می شوند و درصد بالایی از آن ها به هدفشان دست پیدا می کنند. بازار بورس یک بازار دو سر برد است هم برای صاحبان سرمایه و هم برای سرمایه گذاران خرد و کلان.

بازار بورس چیست؟ بازار بورس چیست؟ 

در بازار سرمایه ایران دو نوع بازار وجود دارد بازار بورس و بازار فرابورس. شرکت هایی که بازار بورس ثبت می شوند شرایط و قوانین سخت تری نسبت به بازار فرابورس بر آن ها اعمال شده است. شرایطی از جمله حداقل سرمایه برای ورود به بازار، حداقل تعداد سهام دارن، درصد شناور آزاد و … از جمله چهارچوب هایی هستند که در این دسته بازار با هم تا حدودی متفاوت است.

منظور از درصد شناور آزاد چیست؟

درصد شناور آزاد، به درصد از سهام در یک شرکت گفته می شود که در دست سرمایه گذاران خرد در طول یک سال مالی قرار می گیرد. به طور مثال شرکت های بورس نسبت به فرابورس درصد شناور آزاد بزرگتر است، به این معناست که سرمایه گذاران خرد در بازار بورس دخالت بیشتری در کنترل و مدیریت سهام دارند تا سرمایه گذاران در شرکت های فرابورس. بنابراین می توان نتیجه گرفت که شرکت های بورس، شرکت های بزرگتر، دارای سرمایه و تعداد سهامداران بیشتر و دارای درصد شناور آزاد بزرگتری هستند.

هر چند که در حالت کلی می توان گفت که تفاوت های قابل توجه و پر اهمیتی در مورد شرکت های بورس و فرابورس وجود ندارد، اما نمی توان این مورد را انکار کرد که ریسک سرمایه گذاری در بازار فرابورس نسبت به بازار بورس بیشتر است، چرا که شرکت ها هرچه کوچکتر می شوند ریسک بیشتری برای سرمایه گذاری می طلبند. شرکت هایی وارد بازار فرابورس شده اند که شرایط لازم برای ثبت در بازار بورس را نداشته اند.

محل های مختلف در بازار بورس چیست؟

بازار اول بورس

بازار دوم فرابورس

بازار سوم فرابورس

بازار پایه

ابزارهای نوین ( مانند: اوراق مشارکت، اوراق امتیاز و …)

همان گونه که در لیست بالا مشاهده می کنید، شرکت ها به روش ها و محل های مختلفی می توانند وارد بازار سرمایه شوند. نکته جالب توجه این جاست که هر چه از ابتدای لیست (بازار اول بورس) به انتهای لیست ( ابزارهای نوین) نزدیک شویم شرکت های کوچکتر و با ریسک بیشتری در لیست این بازارها مشاهده می شود.

بازار پایه از پرریسک ترین محل های سرمایه گذاری است به این معناست که در این بازار شرکت ها نقدینگی لازم و کافی برای خرید و فروش ندارند ( قدرت نقدینگی از مهم ترین فاکتورهایی است که در خرید یک سهم باید به آن توجه کرد) و سرمایه گذاری و خرید و فروش مبتنی بر مذاکره صورت می گیرد. به عبارت دیگر فروشنده باید به دنبال کسی باشد که آن سهم را از او بخرد و یا بر عکس کسی را پیدا کند که حاضر باشد سهمش را به او بفروشد.  ابزارهای نوین قوانین و مشخصه های متفاوتی نسبت به چهار دسته دیگر دارد و به همین دلیل در مباحث بازار بورس نمی گنجد.

اوراق مشارکت چیست؟

اوراق مشارکت به اوراق بهارداری گفته می شود که بیانگر مشارکت دارنده آن در یک طرح مشخص است. به طور مثال فرض کنید یک شرکت پتروشیمی برای آن که یک خط جدید تولیدی راه اندازی کند به دویست میلیارد تومن سرمایه نیاز دارد و همچنین بر اساس بررسی های انجام شده به این نتیجه رسیده اند که در صورتی که این خط جدید راه اندازی شود، سرمایه آن ظرف مدت چهار سال از محل سود حاصل از فروش محصولات این خط جدید جبران می شود. همچنین میزان سود آوری این شرکت سالانه بین بیست و پنج تا سی و پنج درصد افزایش می یابد و در یک جمله می توان گفت که این کارشناسان به این نتیجه رسیده اند که این طرح توجیه اقتصادی دارد. حال یکی از روش هایی که شرکت می تواند به این دویست میلیارد سرمایه دست پیدا کند انتشار اوراق مشارکت است.

در واقع شرکت با فروش این اوراق به سرمایه گذاران منابع مالی مورد نیاز را تامین می کند و می تواند خط جدید را راه اندازی کند و سرمایه گذاران به نسبت اوراق خریداری شده در سود دهی خط جدید راه اندازی شده شریک می شوند. مهم ترین خصوصیت اوراق مشارکت سود تضمین شده، مشخص و بدون ریسک است که در فواصل زمانی معین شده به سرمایه گذاران داده می شود.

منبع: لینک